پشت پرده حضور داعش در آفریقا
داعش یک سالی است به صورت واضح فعالیتهای خود در آفریقا را افزایش داده و حالا رسما اعلام کرده که قصد دارد حکومت خود را در پالمای موزامبیک بنا کند.
به گزارش راهبرد معاصر؛ خشونت‌ها در سال گذشته در آفریقا به طرز چشمگیری افزایش داشته است. حالا چند وقتی می‌شود که گروه تروریستی داعش از این فرصت استفاده کرده و طرح زورآزمایی خود در این مناطق را پیاده می‌کند. در چند سال اخیر این گروه تروریستی شکست‌های زیادی در منطقه خاورمیانه به ویژه در عراق و سوریه متحمل شده و بسیاری از رهبران و طراحان نقشه‌های خود را از دست داده و ابوبکر البغدادی، سرکرده آن هم کشته شده است. حالا این گروه پس از دو سال شکست‌های سنگین، آفریقا را محل جدید خود برای ابراز وجود دوباره انتخاب کرده است؛ جایی که به گفته بسیاری از تحلیلگران به دلیل مشکلات داخلی و منطقه‌ای، پیوستن نیرو‌های نظامی و ارتشی به تروریست‌ها گزینه دور از ذهنی نیست.
از آنجایی که در یک سال گذشته خشونت‌های مربوط به خرابکاری‌های گروه تروریستی داعش در آفریقا به اوج خود رسیده، این گروه بر آن شده تا از این فرصت برای ترسیم تصویری قدرتمند از خود در برخی کشور‌های آفریقایی استفاده کند تا بتواند از حمایت‌های حامیان خود استفاده کند.
ادعای خلافت گروه تروریستی داعش در موزامبیک
در یکی از موارد اخیر، این گروه تروریستی هفته گذشته در برخی آشوب‌های داخلی در موزامبیک قدرت را به دست گرفت و ادعای تسلط بر یکی از بنادر کلیدی این کشور را مطرح کرد. در پی این آشوب‌ها عده‌ای کشته و زخمی شدند و گروه تروریستی داعش مسئولیت این خشونت‌ها را بر عهده گرفت و اعلام کرد که حالا قرار است خلافت خود را در موزامبیک پایه گذاری کند.
پالما یکی از مناطق غنی از نظر منابع طبیعی، حالا به مرکز حکومت این گروه تروریستی تبدیل شده و نکته جالب اینجاست که آمریکایی‌ها سالهاست پیش بینی کرده‌اند که این منطقه قابلیت افزایش تنش‌ها و نفوذ گروه‌های آشوبگر را دارد؛ منطقه‌ای که به دلیل وجود ثروت‌های نهفته در آن سالهاست مورد توجه آمریکایی‌ها و اروپایی ها هم هست.
در هفته‌های اخیر هم بار‌ها آمریکایی‌ها گفته اند که گروه داعش احتمالا با حداقل ۱۰ هزار نیرو و همراهی سران خود (همان فرماندهان و طراحان نقشه‌های عملیاتی در سوریه و عراق) در حال حضور در موزامبیک است. آنتونی بلینکن، وزیر خارجه آمریکا حدود دو هفته پیش در نشستی مجازی با سران ۸۰ کشور جهان ادعا کرده بود که گروه داعش دیگر برای خود آینده‌ای در عراق و سوریه متصور نیست، زمینه‌های فعالیت خود را در آفریقا گسترش می‌دهد و ممکن است حالا در کشور‌های آفریقایی شاهد ظهور آن‌ها و فعالیتهایشان باشیم.
نکته‌ای که به گفته منابع محلی وجود دارد این است که اعضای گروه تروریستی داعش این روز‌ها در بخش‌هایی از آفریقا از سودان گرفته تا سنگال حضور دارند که تقریباً درگیری‌های نظامی و آشوب‌های داخلی تا پیش از این در آنجا دیده نشده است. در امتداد سواحل اقیانوس هند، القاعده و نیرو‌های تروریستی وابسته به آن قدرت را در بخش‌هایی از مناطق محلی در دست گرفته اند.
به گفته «جوزف تی سیگل»، مدیر تحقیقات بخش پژوهش‌های آفریقای مرکز مطالعات استراتژیک آمریکا، این گروه‌های تروریستی به خودی خود قدرت چندانی ندارند به ویژه که در سال‌های اخیر بسیاری از نیرو‌های اصلی خود را از دست داده اند؛ آنچه به آن‌ها زمینه فعالیت می‌دهد، نقاط ضعف و آشوب‌های داخلی است که بهانه‌ای برای نفوذ این گروه در مناطق مختلف شده است.
افزایش چشمگیر خشونت های گروه داعش در یک سال گذشته در موزامبیک
به گفته همین کارشناس حملات مرتبط با گروه‌های داعش در برخی کشور‌های آفریقایی از جمله موزامبیک در سال ۲۰۲۰ در مقایسه با سال گذشته آن ۳۰ درصد افزایش داشته است. یکی از دلایل این افزایش چشمگیر این است که سرکرده‌های داعشی می‌خواهند شکست‌های گذشته خود در عراق و سوریه را به نحوی جبران کنند.
نکته قابل تامل این است که به گفته منابع غربی و تحلیلگران آمریکایی، کشور‌های اروپایی و آمریکا سالهاست در سواحل اقیانوس هند به دنبال منابع طبیعی نفت و گاز هستند. شرکتهای نفتی در این مناطق چند سالی می‌شود که فعالیت خود را به صورت جدی آغاز کرده اند و تا به حال توانسته اند سود‌های چند هزار میلیارد دلاری بابت اکتشاف میدان‌های نفتی در این مناطق به جیب بزنند. در این بین موزامبیک و بندر پالما یکی از همان مناطق استراتژیک برای شرکتهای نفتی در غرب است.
تنها در سال گذشته میلادی بیش از ۶۷۰ هزار نفر بر اساس آمار‌های رسانه‌های آمریکایی بر اثر درگیر‌های گروه داعش بی خانمان شده اند. بیشتر از ۲ هزار نفر از مردم عادی در درگیری‌ها کشته شده اند و تعداد نامعلومی هم توسط گروه‌های تروریستی مفقود و ربوده شده اند. این در حالی است که تنها در سال ۲۰۱۹، آمریکا ده‌ها گروه از نظامیان خود را به بهانه آموزش نظامی به نیرو‌های محلی به موزامبیک اعزام کرده و فقط از کشور پرتغال ۶۰ گروه نظامی به همین منظور در این منطقه حضور دارند.
حضور شرکتهای نفتی و پایگاه های نظامی آمریکا در مناطق مختلف آفریقا
شرکتهای بزرگ نفتی و گازی که چند سالی می‌شود به صورت جدی در این منطقه حضور دارند می‌گویند افزایش تنش‌ها فعالیت آن‌ها را هم با مشکل مواجه کرده ! و انجام طرح‌های اجرایی و اکتشافی در منطقه را به تعویق انداخته است. مقامات کشور‌های غربی به گفته مرکز آمار مطالعات استراتژیک آمریکا، سالهاست در آنگولا، تانزانیا، کنیا، بخش‌هایی از آفریقای جنوبی و موزامبیک سرمایه گذاری کرده اند و پایگاه‌های نظامی و نیرو‌های آموزش دیده خود را در این مناطق مستقر کرده‌اند.
برای مثال یکی از مجهزترین مراکز نظامی و مجموعه زیردریایی‌های نظامی آمریکا در دریا‌های موزامبیک قرار دارد، که از سال ۲۰۱۷ به صورت گسترده‌ای مجهز شده است. در پایگاه‌های آمریکا در تانزانیا ادوات پیشرفته جنگ زمینی از جمله نفربر و تانک‌های فوق پیشرفته وجود دارد. در آنگولا پایگاه‌های مجهز به بالگرد و جنگنده‌های ام‌ای جی و نیز ۷۶ فروند هواپیمای جنگی وجود دارد.
به گفته برخی از کارشناسان امور بین الملل مقامات کشور‌های غربی به ویژه آمریکا مشخصاً در ۵ ماه گذشته یعنی زمانی که گروه تروریستی داعش فعالیتهای خرابکارانه خود در موزامبیک را به اوج خود رسانده، سکوتی استراتژیک اختیار کرده اند. جز در مواردی نادر هیچ یک از مسئولان و مقامات غربی از درگیری‌های و ناآرامی‌های منطقه‌ای در آفریقا اظهار نگرانی نکرده اند و نیز اقدامی عملی در راستای کنترل و یا حتی سامان دهی به این وضعیت صورت نگرفته است اما سرکرده‌های گروه تروریستی داعش گفته اند که قصد دارند حکومت خود را در منطقه‌ای در پالمای موزامبیک بنا کنند، منطقه‌ای که به گفته تحلیلگران اقتصادی تریلیون‌ها دلار منابع گازی در اختیار دارد و در کنار آن سرشار از منابع طبیعی است. جایی که چند سالی می‌شود کمپانی‌های نفتی و گازی آمریکایی و اروپایی در آن سرمایه گذاری کرده‌اند و به گفته خودشان تا به حال میلیارد‌ها دلار نفت و گاز از آن استخراج کرده اند./ باشگاه خبرنگاران